علائم ام اس – ارائه اموزش های تشخیص علائم ام اس در خانه
علائم ام اس این بیماری مختص اعصاب مرکزی بوده ( مغز و نخاع ) و ایجاد لکه های سفید یا پلاکهای متعددی در مغز می کند.
پلاکها گویای سفت شدگی غلافهای سلولهای (میلین ها) عصبی مغز می باشند, که این سفت یا سخت شدگی جلوگیری از انتشار جریان الکترو شیمیایی رشته های عصبی و اختلال در حرکات می شود.
بیماری ام اس همچون بیماری لوپوس، یک بیماری خودایمنی است. میزان شیوع بیماری ام اس در زنان، ۲ تا ۳ برابر مردان است. این بیماری عصبی ناتوانکننده است، بر مغز و نخاع تأثیر میگذارد و معمولا در افراد ۲۰ تا ۴۰ ساله دیده میشود. عواملی مانند خستگی شدید، استرس، گرمای زیاد، سیگار و … باعث تشدید ام اس میشوند. علائم ام اس متعدد هستند و برخی از آنها در بیماریهای دیگر نیز دیده میشوند، همین مسئله تشخیص ام اس را دشوار میکند. در مطلب زیر، شما را با متداولترین علائم ام اس آشنا خواهیم کرد. فقط به خاطر داشته باشید که داشتن تعدادی از علائم زیر لزوما به معنای ابتلا به ام اس نیست و تشخیص نهایی همیشه برعهدهی پزشک است.
کاهش حافظه علائم ام اس
کاهش و ضعف حافظه، ناتوانی در تمرکز، صحبت کردن و مشکلات زبانی از اختلالات رایج در نتیجه ی پیشرفت MS است که البته خیلی وقت ها می تواند از علائم شروع این بیماری باشد.
اختلالات جنسی علائم ام اس
در بیماران مبتلا به ام اس در مراحل شدید، اختلالات جنسی یکی از شایع ترین اختلالات در نظر گرفته می شود. این وضعیت که در بیشتر اوقات عارضه ای غیر قابل پیشگیری است، خیلی وقت ها یکی از علائم ابتلا به MS در نظر گرفته می شود.
سرگیجه علائم ام اس
این بیماران معمولا در مستقیم حرکت کردن مشکل دارند. در واقع این عدم تعادل در کنترل حرکات معمولا با پیشرفت تخریب سلول های عصبی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. به همین خاطر است که بسیاری از مبتلایان به MS برای راه رفتن نیاز به عصا دارند.
دوبینی علائم ام اس
دوبینی یا همان اختلالات بینایی به دلیل حمله ی بیماری ام اس به سیستم عصبی و تاثیر بر روی عصب بینایی به وجود می آید و به طور شایع در مبتلایان به بیماری ام اس دیده می شود.
مورمور شدن انگشتان بی حسی علائم ام اس
بی حسی و مورمور شدن مداوم که معمولا صورت و دست ها و پاها را درگیر می کند، عارضه ی شایع بیماران مبتلا به MS است که به علت آسیب و تخریب سلول ها عصبی در مغز و نخاع ایجاد می شود. اما این وضعیت برای فردی که هنوز به بیماری مبتلا نشده و یا برای اولین بار است که آن را تجربه می کند، بسیار عجیب به نظر می رسد. در واقع بی حسی و مورمور شدن می تواند در ابتدا به صورت حمله ای فرد را مورد آسیب قرار دهد. پاها شایع ترین بخش بدن برای بروز این عارضه اند.
مشکلات بینایی علائم ام اس
مشکلات بینایی یکی از شایعترین علائم ام اس هستند. التهاب بر عصب بینایی تأثیر میگذارد و در دید مرکزی اختلال ایجاد میکند. این امر میتواند به تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی منجر شود.
شما ممکن است بلافاصله متوجه مشکلات بیناییتان نشوید، چون آسیبهای وارده به بینایی ممکن است آهسته و تدریجی باشند. همچنین ممکن است هنگامی که به بالا یا به یک سمت نگاه میکنید، احساس درد کنید. راههای مختلفی برای مقابله با تغییرات بینایی مرتبط با ام اس وجود دارد.
مورمور شدن و بیحسی علائم ام اس
مورمور شدن و بیحسی یکی دیگر از علائم ام اس است. ام اس بر اعصاب مغز و نخاع (مرکز پیام بدن) تأثیر میگذارد. این بدان معناست که ممکن است سیگنالهای ضدونقیضی در سراسر بدن ارسال شوند و گاهیاوقات هم هیچ سیگنالی فرستاده نشود. این امر به بیحسی منجر میشود. مورمور شدن و بیحسی، یکی از شایعترین علائم هشداردهندهی ام اس است. جاهایی که بیشتر دچار بیحسی میشوند، عبارتند از صورت، بازوها، پاها و انگشتان.
درد و گرفتگی عضلات علائم ام اس
درد مزمن و گرفتگیهای غیرارادی عضلات نیز در بیماری ام اس متداول هستند. به گفتهی انجمن ملی ام اس، یک مطالعه نشان داد نیمی از افراد مبتلا به ام اس دچار درد مزمن هستند. سفتی عضلانی یا گرفتگیهای عضلانی (اسپاستیسیت) نیز علائم شایعی هستند. شما ممکن است سفتی عضلات یا مفاصل و همچنین حرکات ناگهانی، دردناک و غیرقابلکنترل اندامها را نیز تجربه کنید. پاها بیشتر از سایر اندامها تحت تأثیر ام اس قرار میگیرند اما درد پشت نیز متداول است.
خستگی و ضعف
حدود ۸۰ درصد از افراد در مراحل اولیهی ام اس دچار خستگی و ضعف بدون علت میشوند. خستگی مزمن زمانی اتفاق میافتد که اعصاب موجود در ستون فقرات تخریب میشوند. این خستگی معمولا بهطور ناگهانی ظاهر میشود و برطرف شدن آن چندین هفته طول میکشد. این ضعف در ابتدا بیشتر در پاها مشهود است.
اختلال در کنترل ادرار و مدفوع
بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع در بیماری MS دور از انتظار نیست. تقریبا 80 درصد بیماران مبتلا به MS در کنترل ادرار و مدفوع خود مشکل دارند. این افراد معمولا از احساس دفع ادرار مکرر و ناگهانی در عذاب هستند. مشکل آزاردهنده دیگر در این افراد، اسهال مداوم و اختلال کنترل تخلیه روده است. اگر این برای شما یک مشکل شده است، بهتر است هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و وضعیت را بازگو کنید.
بی حالی و افسردگی علائم ام اس
ابتلا به بیماری آزاردهنده ای نظیر MS، علاوه بر آسیب جسمی می تواند ابزاری برای شکنجه روحی فرد باشد. بسیاری از مبتلایان به ام اس، احساس افسردگی، تحریک پذیری و تغییرات خلق و خو را یکی از مشکلات رایج خود بیان می کنند.
مشکلات تعادل و سرگیجه
سرگیجه و مشکلات مربوط به هماهنگی و تعادل میتوانند تحرک فرد مبتلا به بیماری ام اس را کاهش بدهند. پزشکتان ممکن است اینها را مشکلات مربوط به طرز راه رفتن (اختلال gait) بنامد. افراد مبتلا به ام اس اغلب احساس گیجی و سبکیسر میکنند یا حس میکنند دنیا دور سرشان میچرخد (دَوَران سر). این علائم معمولا هنگامی اتفاق میافتند که فرد از جایش بلند میشود.
اختلال در عملکرد مثانه و روده علائم ام اس
اختلال در عملکرد مثانه، علامت دیگری است که حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به ام اس را درگیر میکند. این اختلال میتواند شامل تکرر ادرار، نیاز فوری به دفع ادرار یا ناتوانی در نگهداشتن ادرار باشد. علائم مرتبط با ادرار، اغلب قابلکنترل هستند. برخی از افراد مبتلا به ام اس نیز به یبوست و اسهال دچار میشوند یا کنترل رودهشان را از دست میدهند و دچار بیاختیاری مدفوع میشوند.
اختلال در عملکرد جنسی علائم ام اس
برانگیختگی جنسی نیز میتواند یکی دیگر از مشکلات افراد مبتلا به ام اس باشد. اختلال در عملکرد جنسی از سیستم عصبی مرکزی آغاز میشود؛ یعنی جایی که ام اس به آن حمله میکند.
تغییر در سلامت عاطفی
افسردگی عمده (ماژور) در میان افراد مبتلا به ام اس متداول است. فشارهای ناشی از ام اس میتواند به تحریکپذیری، نوسانات خُلقی و وضعیتی به نام بیثباتی عاطفی نیز منجر شود. بیثباتی عاطفی شامل حملههای خنده و گریهی غیرقابلکنترل است. مقابله با علائم ام اس به همراه مشکلات مربوط به خانواده و … میتواند افسردگی و سایر اختلالات عاطفی را چالشبرانگیزتر کند.
سایر علائم ام اس علائم ام اس
همهی افراد مبتلا به ام اس، علائم مشابهی ندارند. ممکن است علائم مختلفی در هنگام عود یا حملات ام اس ظاهر شوند. علاوه بر نشانههای ذکر شده در بالا، سایر علائم ام اس عبارتند از:
از دست دادن شنوایی؛
تشنج؛
لرزش غیرقابلکنترل؛
مشکلات تنفسی؛
لکنت زبان؛
اِشکال در بلع غذا.
عدم هماهنگی بین کلمات در سخن گفتن, سنگینی سر و بدن, دفع بیش از حد ادرار نسبت به دیگران, دیر هضم شدن غذا, حساس و زود رنج شدن, یبوست مزاج, دیدن کابوس در بعضی افراد, علاقه به خوردن غذاهای سردی بخش (اسیدی) مانند لبنیات مخصوصا ماست و بستنی, در صورت پیشرفت بیماری عدم کنترل ادرار, یا از دست دادن کامل بینایی, عدم تحمل هوای گرم و آب گرم, عدم تحمل آب سرد و هوای سرد , زود انزالی در آقایان, افسردگی و خودخوری, انزوا طلبی و گوشه گیری, نداشن تعادل, داشتن لرزش هنگام حرکت, یاری نکردن ماهیچه های پا هنگام راه رفتن, سرما سرما شدن استخوانهای بدن خصوصا پاها.
چه کسانی در معرض ابتلا به بیماری ام اس قرار دارند؟
به طور کلی دو گروه اشخاص با رفتارهای غلط خود را در معرض ابتلا به بیماری ام اس قرار می دهند که شامل:
1- افراد حساس و زودرنج
این نوع افراد عموما اشخاصی هستند فوق العاده حساس, زودرنج و عصبی و با کمترین ناملایمات از حالت عادی خارج شده و تعادل خود را از دست می دهند و ساعت ها فکر خود را مشغول کرده و به خود و دیگران پیله می کنند.
2- افراد با طبع سردی
افرادی هستند که از نظر ژنتیک دارای طبع سردی بوده و مدام از غذاهای سردی بخش (غذاهائی با pH اسیدی) به حد وفور استفاده می کنند و علاقه زیادی به خوردن ترشی, سرکه, تمبر هندی, ماست, قره قورت و امثالهم دارند.
تشخیص دقبق پزشکی چگونه است
یک پزشک (به احتمال زیاد متخصص مغز و اعصاب) برای تشخیص ام اس چندین آزمایش انجام خواهد داد، ازجمله:
معاینهی عصبی: پزشک شما هرگونه اختلال در عملکرد عصبی را بررسی خواهد کرد.
معاینهی چشم: برای ارزیابی بینایی و بررسی بیماریهای چشم، یکسری آزمایش انجام میشود.
تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI): تکنیکی است که از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر مقطعی از مغز و نخاع استفاده میکند.
کشیدن مایع نخاعی (پونکسیون کمری): آزمایشی است که در آن، یک سوزن بلند وارد ستون فقرات میشود و از مایعی که در اطراف مغز و نخاع در گردش است، نمونهبرداری میکند.
پزشکان از این تستها برای بررسی آسیب به سیستم عصبی مرکزی در دو ناحیهی جداگانه (مغز و نخاع) استفاده میکنند. آنها همچنین باید تعیین کنند بین دورههایی که به اعصاب مرکزی آسیب وارد کردند، حداقل یک ماه فاصله وجود داشته است. این آزمایشها برای رد کردن احتمال سایر بیماریها نیز انجام میشوند.
ام اس در بیشتر مواقع پزشکان را متعجب میسازد، چون شدت علائم آن و راههایی که از آن طریق بر افراد تأثیر میگذارد، بسیار متفاوت هستند. حملههای ام اس ممکن است چند هفته طول بکشند و سپس ناپدید شوند. با این حال عودها ممکن است بهتدریج وخیمتر و غیرقابل پیشبینیتر شوند و با علائم مختلفی همراه باشند. تشخیص زودهنگام ام اس ممکن است به جلوگیری از پیشرفت سریع آن کمک کند.
امکان تشخیص اشتباه نیز وجود دارد. یک مطالعه نشان داد که نزدیک به ۷۵ درصد از متخصصان ام اس حاضر در این بررسی، در طی ۱۲ ماه گذشته حداقل ۳ بیمار داشتهاند که بیماریشان اشتباه تشخیص داده شده بود.
درمان بیماری ام اس
بیماری ام اس یک اختلال چالشبرانگیز است اما محققان درمانهای بسیاری کشف کردهاند که میتواند پیشرفت آن را کُند سازد. بهترین دفاع در برابر ام اس، آن است که بلافاصله پس از مشاهدهی اولین علائم هشداردهنده نزد پزشک بروید. همانطور که میدانید وراثت یکی از عوامل خطر کلیدی در ابتلا به ام اس است، بنابراین اگر یکی از اعضای خانواده یا اقوام نزدیکتان به ام اس مبتلاست و شما نیز برخی از علائم آن را دارید، برای بررسیهای بیشتر سریعا به پزشک مراجعه کنید. این کار را به تأخیر نیندازید، چون در صورت ابتلا به ام اس باید هرچه سریعتر درمان را آغاز کنید.
برای اطلاعات بیشتر علائم ام اس این ویدیو را تماشا کنید.